Translate

วันอังคารที่ 30 เมษายน พ.ศ. 2556

ความพินาศ ๕ ประการ

ข้อความในสัมโมหวิโนทนี อรรถกถา สัจจวิภังคนิทเทส นิทเทสโสกะ ข้อ ๑๙๔ แสดงถึงธรรมที่ทำให้ปราศจากสุข  ได้แก่ พยสนะ  คือ ความพินาศ ๕ ประการ ได้แก่

ญาติพยสนะ๑   โภคพยสนะ๑   โรคพยสนะ๑   สีลพยสนะ๑   ทิฏฐิพยสนะ๑.....ทุกคนจะต้องประสบกับความทุกข์ ความเศร้าโศกจากพยสนะเหล่านี้ ซึ่งเป็นสิ่งที่หนีไม่พ้นเลย

๑.  ญาติพยสนะ  ความสูญเสียสิ้นไปแห่งญาติพี่น้อง  หรือความพินาศอันเกิดแก่ญาติด้วยภัยจากโจรผู้ร้ายและโรคภัยไข้เจ็บเป็นต้น  ญาติซึ่งเป็นที่รัก  ทุกข์ทั้งหลายต้องมาจากโลภะเป็นเหตุ  ถ้ายังมีความยินดี พอใจ ติดข้อง ต้องการ  ในสัตว์  ในบุคคล  ในวัตถุสิ่งของใด ก็จะต้องมีทุกข์อันเกิดจากของสิ่งนั้น  เมื่อมีความสูญสิ้นไปของญาติ ก็จะต้องมีความเศร้าโศกโทมนัส  หรือเมื่อญาติประสบกับภัยต่าง ๆ  อันเกิดจากถูกโจรภัย หรือโรคภัยเบียดเบียน ผู้ที่มีความเกี่ยวข้องด้วยก็จะมีความทุกข์ความเสียใจด้วย แต่ถ้าเป็นผู้อื่น ก็คงจะมีความเห็นอกเห็นใจไม่มากนัก ไม่ถึงกับเป็นทุกข์ใหญ่โต

๒.  โภคพยสนะ  คือ ความพินาศซึ่งเกิดแต่โภคทรัพย์  หมายถึงความสิ้นไปแห่งโภคทรัพย์ ด้วยอำนาจของราชภัยหรือโจรภัย เป็นต้น  เมื่อยังไม่เกิดกับแต่ละคน  ก็จะรู้สึกว่าเป็นเรื่องธรรมดา  ทรัพย์สมบัติเสื่อมไป สูญไป หายไป ถ้าเป็นจำนวนนิดหน่อย ก็รู้สึกว่าไม่ค่อยเศร้าโศกเสียใจหรือเดือดร้อนเท่าไร  แต่ถ้าหากว่าต้องสูญเสียทรัพย์สมบัติมาก   ก็จะมีความรู้สึกหวั่นไหวและเศร้าโศกเสียใจมาก

 เพราะฉะนั้น ขอให้ท่านพิจารณาว่า ถ้าขณะใดก็ตามเมื่อมีการเสื่อมทรัพย์หรือสูญเสียทรัพย์สมบัติ  แม้ว่าเป็นจำนวนมาก ก็เป็นเพียงเสมือนการทดลองการจาก เพราะเหตุว่า ต่อไปภายหน้า เราจะต้องมีการจากที่ยิ่งใหญ่กว่านั้นอีก  ต้องจากทรัพย์สิ้นทั้งหมด ไม่ใช่เพียงแค่บางส่วนหรือส่วนใหญ่  โดยการสิ้นชีวิต  เพราะฉะนั้น เวลาที่ยังไม่สิ้นชีวิต ถ้ามีการที่จะต้องเสื่อมทรัพย์ไม่ว่าประการใดก็ตาม ก็เหมือนเป็นการทดลองหรือการพิสูจน์ความติดในทรัพย์นั้น

๓.   โรคพยสนะ  คือ ความพินาศอันเกิดจากโรคเบียดเบียน  เพราะเหตุว่า โรคต่าง ๆ ย่อมทำให้ผู้มีโรคพินาศได้  ตราบใดที่ยังไม่มีโรคเบียดเบียน ก็ยังไม่รู้สึกเป็นทุกข์  ถ้าถูกโรคร้ายแรงเบียดเบียน ก็จะเห็นว่า ทำให้เกิดทุกข์โทมนัสมาก ตามกำลังของโรคนั้น ๆ  ซึ่งหนีไม่พ้น และไม่มีใครทราบล่วงหน้าได้ว่า ภายหน้าจะมีโรคร้ายแรงขนาดไหนเกิดกับตน ซึ่งก็แล้วแต่เหตุที่ได้กระทำไว้แล้ว

๔.   สีลพยสนะ   ความพินาศไปซึ่งเกิดแต่ศีล  คือ ความทุศีลย่อมนำให้ศีลสิ้นไป  เวลาที่มีทุจริตกรรม  ขคือ การล่วงศีลเกิดขึ้น ย่อมได้รับทุกข์ด้วยประการต่าง ๆ ตั้งแต่เสื่อมเสียชื่อเสียง  ไม่มีใครคบหาสมาคมด้วย และยังจะต้องได้รับผลหนักหรือเบาจากการทำอกุศลกรรม อันเนื่องจากทุุศีลนั้น ๆ  ตามกาลเวลาด้วย

๕.   ทิฏฐิพยสนะ  ความเสื่อมหรือความพินาศซึ่งเกิดจากความเห็นผิด  อันเป็นอันตรายมาก  เพราะไม่สามารถที่จะทำให้เกิดความคิดพิจารณาที่ถูกต้องในเหตุผลของสภาพธรรม ตามความเป็นจริงได้   เพราะฉะนั้นก็ย่อมจะนำโทษภัยใหญ่หลวงมาให้ตลอดในสังสารวัฏฏ์ได้ ถ้าตราบใดที่ยังไม่พ้นจากความเห็นผิด สังสารวัฏฏ์ย่อมไม่จบสิ้นได้

               
                      ขออุทิศส่วนกุศลให้แก่สรรพสัตว์และขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกท่าน

                                                              .............................................